Urazy rdzenia kręgowego dotyczą w dużej mierze sportowców, którzy przebyli upadek z większej wysokości oraz osób, które przeżyły wypadek komunikacyjny. Uraz środkowego układu nerwowego oraz idące za nim następstwa są bardzo obszernym problemem chorobowym łączącym problemy kliniczne, psychologiczne i socjalne, dlatego niezwykle ważne jest przeprowadzenie indywidualnie dobranego programu leczenia i rehabilitacji.

Urazy rdzenia kręgowego możemy podzielić na dwie grupy.

Złamania kręgosłupa bez uszkodzenia struktur nerwowych, w wyniku działania siły o małej lub umiarkowanej wartości. Najczęściej są to złamania stabilne, nie powodujące poważniejszych uszkodzeń.

Złamania kręgosłupa z uszkodzeniem rdzenia kręgowego, spowodowanego działaniem większej siły, skutkuje urazem i przemieszczeniem się tylnych lub środkowych elementów, które stabilizują kręgosłup. Przemieszczające się elementy powodują uszkodzenie rdzenia kręgowego. W takim przypadku konieczna jest natychmiastowa interwencja chirurgiczna.

Objawami urazów rdzenia kręgowego są:

Widoczne obrażenia kręgów,

Krwiaki, otarcia, stłuczenia, obrzęki objawiające się w miejscach działania siły,

Ból uciskowy wyrostków kolczystych,

Zmiana dostępu między wyrostkami kolczystymi (uskoki, garby),

Niedowład poprzeczny lub niedowład wszystkich kończyn,

Zaburzenia czucia,

Niewydolność oddechowa w przypadku zaburzeń pracy mięśni międzyżebrowych, które spowodowane są urazami kręgosłupa,

Zaburzenia czynności pęcherza moczowego i jelita grubego

Rehabilitacja

Głównym celem leczenia jest oczywiście poprawa wcześniej zaburzonych funkcji. Skupia się ono na poprawie siły mięśniowej oraz ruchomości w stawach. Stymulacja i przygotowanie mięśni stanowi wprowadzenie do przeprowadzenia rehabilitacji funkcjonalnej, która ma na celu ułatwianie pracy zaburzonych funkcji. W czasie leczenia terapeuta informuje pacjenta o prawidłowym sposobie obracania się podczas leżenia, siadania, przenoszenia na wózek czy chodzenia.

W pierwszej fazie rehabilitacji, podczas której pacjent znajduje się w pozycji leżącej, ważną rolę pełni profilaktyka przeciwodleżynowa i przeciw-przykurczowa. Wykonuje się więc ćwiczenia oddechowe, które zapobiegają powstawaniu powikłań płucnych takich jak: zaleganie śluzu, niewydolności oddechowej i gruźlicy. Ćwiczenia bierne zmniejszają kurczowość, likwidują ryzyko powstawania przykurczów, doprowadzają bodźce do receptorów. Ćwiczenia czynne mięśni nieporażonych mają na celu utrzymanie prawidłowej czynności kończyn zdrowych.

Etap drugi rozpoczyna się gdy pacjent odzyskuje pełną stabilizację uszkodzonego fragmentu kręgosłupa. Faza ta obejmuje ćwiczenia oddechowe, które mają na celu utrzymanie prawidłowej wydolności układu oddechowego, ćwiczenia bierne, które zapobiegają powstawania przykurczów oraz pobudzają receptory, ćwiczenia czynne, zwiększające siłę osłabionych mięśni, ćwiczenia kondycyjne, które zwiększają siłę mięśni tułowia i obręczy barkowej oraz ćwiczenia samoobsługowe, które mają przygotować pacjenta do wykonywania codziennych czynności.